12 years a slave

Steve McQueens's 12 Years a Slave heb ik nog niet kunnen zien. En ik twijfelde. Hunger vond ik mooi. Shame afschuwelijk (en daardoor ook weer twijfel over Hunger). Maar Paul Gilroy's schitterende recensie vandaag in The Guardian geeft de doorslag: ik wil 'm snel bekijken. Gilroy benadrukt (net als (zo begreep ik) de documentaire The Corporation die we volgende week woensdag met de groep bespreken) dat hedendaags financieel kapitalisme en slavernij historisch onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Zoals we al zagen tijdens onze vorige platformbijeenkomst, dit is zo omdat slavernij juridisch gedefinieerd was als 'verschuldigde arbeid' (en dus een claim op iemands toekomst), en dus (zoals we speculeerden) emblematisch voor het financieel speculatief kapitalisme, dat handelt in 'toekomstige bronnen van inkomsten' (als ik het goed begrijp)). Zoals Gilroy (terecht) stelt: 'slaves are capital incarnate. They are living debts and impersonal obligations as well as human beings fighting off the subhumanity imposed upon them by their status as commercial objecten."

Gilroy vraagt naar aanleiding van de film: "It revives the righteous agenda of 19th-century abolitionism and asks what might happen if we employ the recent history of racial slavery as a lens through which our contemporary predicament is considered? What understanding of freedom, of literacy, of creativity and of legality does a reflection on that archive now yield?"

Oftewel: de slavernij als allegorie (en historische voorloper) van de situatie van (wat Lazzarato noemt) 'indebted man.'

Net zoals Agamben bijna twintig jaar geleden vroeg: welke juridische structuur maakte de concentratiekampen mogelijk?, en daarmee het debat over de Shoah uit zijn beklemmende piëteit bevrijdde, zo moeten wij vragen: hoe was de slavernij juridisch georganiseerd? Deze vraag moet het aloude feelgood antiracisme van de postkolonialen (i.e. het vertoog over De Ander / vooroordelen / binaire opposities etc) vervangen, willen we echt een stap verder komen.