maandag 7 oktober 2019

Lanoye, Hamlet, McLuhan (4)

In The Gutenberg Galaxy beschrijft Marshall McLuhan hoe de modernistische literatuur een grote poging is geweest om literatuur te 'visualiseren' - om te zoeken naar literatuur die 'spreekt' zonder tussenkomst van een innerlijke stem.

McLuhan schreef deze tekst in de jaren vijftig, enkele jaren na de dood van zijn moeder, net als de moeder van Tom een amateur actrice en daarnaast professioneel 'elocutioniste' die training gaf in stembeheersing (terwijl haar zoon zich bekwaamde in speed reading, een techniek waarbij het draait om het 'doden van de innerlijke stem).

Modernisme, zo lijkt McLuhan te stellen, is een literatuur zonder moeder.

Dit is in ieder geval ook de stelling van Friedrich Kittler, naast McLuhan de andere grote foutding father van de mediatheorie. In Discourse Networks 1800/1900 beschrijft hij hoe romantische literatuur bestaat uit een verlangen naar de stem van de moeder. Dit is volgens Kittler niet gek. Het leesonderwijs uit de 18de eeuw werd gegeven door moeders, en draaide om het oproepen van de moederlijke stem.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten